शेअर मार्केट माहिती | Information About Share Market in Marathi
Information About Share Market in Marathi: आजच्या या लेखात मी तुम्हाला शेअर्स मार्केट काय आहे व त्याचे काम कशा प्रकारे चालते याची माहिती सांगणार आहे, जेणेकरुन शेअर मार्केटची तुम्हाला शून्य कल्पना असली तरीही, याविषयी संपूर्ण माहिती तुम्हाला या लेखातून भेटून जाईल.
शेअर मार्केट काय आहे ? । What is Share Market in Marathi 2024
मित्रांनो कंपनीच्या भांडवलाचे लहान समान भागांमध्ये हिस्से केल्यावर, ज्या भांडवलाचा सर्वात छोटा भाग आहे, त्या भागाला शेअर्स म्हणतात. हे शेअर ज्याचा नावावरती असतात त्यांना शेअर होल्डर(Stockholder) असे म्हणतात.
उदा. ABC कंपनीचे एकूण भांडवल १ लाख रुपये आहे आणि कंपनी आपले १ लाखाचे भांडवल १ हजार वेगवेगळ्या, समान मूल्याच्या भागामध्ये विभाजित करते, आता विभागलेला प्रत्येक भाग कंपनीच्या भांडवलाचा सर्वात छोटा आहे. एक भाग आहे ज्यांचे किंमत आता १० रुपये आहे तर मग या छोट्या भागाला shares असे म्हणतात.
अशाप्रकारे, ABC कंपनीचे भांडवल शेअर्समध्ये विभागले गेले असेल तर आता कंपनीच्या भांडवलाला शेअर कॅपिटल म्हटले जाईल.
मार्केट काय आहे?
मार्केट या शब्दाशी आपण सर्व परिचित आहोत, मार्केट या शब्दाला मराठीत बाजार म्हणतात. बाजारपेठ अशी जागा आहे जिथे काहीतरी विकत घेतले जाते किंवा विकले जाते. अगदी सोप्या शब्दांत सांगायचे तर शेअर मार्केट ही अशी बाजारपेठ आहे जिथे कंपनीच्या शेअर्स ची खरेदी-विक्री केली जाते.
भारतामध्ये दोन प्रकारचे शेअर मार्केट आहे
1) राष्ट्रीय शेअर बाजाराचा (NSE)
शेअर मार्केटमध्ये सूचीबद्ध असलेल्या असलेल्या कंपन्या सर्वसामान्य लोकांना लोकांना त्यांचे शेअर्स खरेदी करण्यासाठी आमंत्रित करतात आणि कोणत्याही कंपनीचे शेअर्स खरेदी करून, कोणतीही व्यक्ती त्या कंपनीतीचा एक छोटा वाट असलेला मालक बनू शकतो.
शेअर्सचे किती प्रकार आहेत ?
Equity Share – इक्विटी शेअरधारक कंपनीच्या नफा आणि तोट्यात भागीदारअसतात. यासह, इक्विटी भागधारकास कंपनीच्या एजीएममध्ये मतदानाचा अधिकार आहे.
Preference Share – परेफरेंस शेअरधारकांना मतदानाचे कोणतेही हक्कनसते. Preference शेयरहोल्डर ला नफा म्हणून डिविडेंड उत्पन्न मिळते.
कंपनी आपले शेअर्स जनतेला का विकते?
तुम्ही कदाचित विचारात पडला असाल की एखादी कंपनी आपले शेअर्स जनतेला का जारी करते किंवा बाजारात विक्री साठी का टाकतो?
तर या प्रश्नाचे उत्तर असेल आहे की कोणत्याही कंपनीला त्याचा विस्तार, विकास आणि व्यापार वाढविण्यासाठी भांडवलाची आवश्यकता असते. कर्जे घेण्याऐवजी हि आवश्यक भांडवल मिळवण्यासाठी कंपन्या त्यांचे शेअर्स जनतेला विकण्याचा प्रयत्न करतात. ज्या प्रक्रियेत या नवीन कंपन्या प्रथमच शेअर्स जारी करतात त्यांना आयपीओ (Initial public offering) असे म्हणतात.
शेअर्समधून आपल्याला फायदा कसा होतो? | Benefits of Share market in Marathi
मित्रांनो कंपनीचा व्यवसाय वाढेल आणि कंपनीच्या शेअर्सची किंमतही वाढेल या आशेने लोक कंपनीच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक करतात. जेव्हा जेव्हा आपण हिस्सा खरेदी करतो आणि काही काळानंतर त्याची किंमत वाढते तेव्हा त्या वेळी आपण घेतलेले शेअर्स विकून आपण नफा मिळवू शकतो.
उदाहरणार्थ, जर आपण आज ABC LTD चे 100 शेअर्स 100 रुपयांच्या किंमतीवर विकत घेतले असेल तर जर एबीसी लिमिटेडचा हिस्सा 1 वर्षानंतर 120 रुपये इतका वाढला आणि आपण त्या वेळी आपण ते शेअर्स विकले तर आपल्याला 12,000 रुपये मिळतील. अशाप्रकारे, जर आपण सुरवातीला 10,000 रुपयांची गुंतवणूक केली आणि आज जेव्हा आपण आपले शेअर्स विकले तेव्हा आपल्याला 12,000 रुपये मिळाले. याचा अर्थ असाल कि आपल्याला ₹2,000 रुपयांचा नफा झाला.
इक्विटी भागधारकांना कंपनीकडून वेळोवेळी लाभांश म्हणजे Dividend देखील दिला जातो. कधीकधी बोनस शेअर्स, राईट शेअर्स देखील कंपनीद्वारे दिले जातात.
आता हे Dividend काय असते? तर Dividend म्हणजे कंपनीने त्यांच्या भागधारकांना त्याच्या शेअर नफ्यासाठी वितरित केलेले पैसे. कोणतीही कंपनी कंपनीतील शेअरधारकांना गुंतवणूक केल्यामुळे आणि कंपनीवर आत्मविश्वास व्यक्त केल्यामुळे कंपनीच्या फायद्यामधून काही पैसे रिवॉर्ड म्हणून देतात.
सेन्सेक्स काय आहेत? । What is Sensex in Marathi
सेन्सेक्स हा मुख्यत: बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) दर्शविणारा एक निर्देशांक आहे. सेन्सेक्स संपूर्ण BSE बाजाराचे प्रतिनिधित्व करतो. सेन्सेक्स 1986 मध्ये अस्तित्वात आला होता. हे गुंतवणूकदारांना शेअर मार्केटच्या ट्रेंडची कल्पना देते जसे की शेअर मार्केट आज वर जात आहे कि खाली पडत आहे.
सेन्सेक्स बीएसईच्या 30 सर्वात मोठ्या कंपन्यांसह बनलेला आहे. सेन्सेक्सचे मूल्य या 30 कंपन्यांच्या सरासरी किंमतीच्या आधारे काढले जाते. या कंपन्या भारतीय अर्थव्यवस्थेचे प्रतिनिधित्व करतात.
निफ्टी 50 म्हणजे काय? । What is NIFTY in Marathi
NIFTY 50 – NSE (नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज) वर सूचीबद्ध 50 सर्वात मोठ्या कंपन्यांचे प्रतिनिधित्व करते. या 50 मोठ्या कंपन्यांच्या आधारे आपल्या समजू शकते कि एनएसई मध्ये तेजी आहे की मंदी.
स्टॉक मार्केट कसे शिकायचे । How to learn Share Market in Marathi
बहुतेक लोक काय करतात की ते न शिकता शेअर बाजारात पैसे गुंतवणूक करतात, ही त्यांची सर्वात मोठी चूक असते. स्टॉक मार्केटमध्ये पैसे कमविण्यासाठी, आपल्याला प्रथम स्टॉक मार्केट कसे काम करते हे शिकावे लागेल.
उदाहरणार्थ, आपण चांगल्या स्टॉक मार्केट च्या कोर्सद्वारे शिकू शकता किंवा आपण YouTube व्हिडिओ आणि चांगल्या पुस्तकांद्वारे स्टॉक मार्केट समजू शकता. आज तरी Youtube वर एवढे चांगले चॅनेल्स आहेत कि तुम्ही अगदी सोप्या रित्या स्टॉक मार्केट मध्ये गुंतवणूक कशी करायची हे समजू शकता.
तसेच, मी तुम्हाला एक अतिरिक्त टीप देऊ इच्छितो की आपण कोणाच्या आधारे किंवा कोणाच्याही टिपांच्या आधारे शेअर बाजारात कधीही शेअर्स खरेदी करू नये. शेअर बाजारात होणाऱ्या नुकसानीचे हे सर्वात मोठे कारण आहे.
डिमैट अकाउंट क्या हैं | What is Demat Account in Marathi
डीआयएमएटी खाती खरेदी केलेले शेअर्स स्टोर करण्यासाठी वापरले जातात. डेमॅट खाते इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात शेअर्स आणि सिक्युरिटीज ठेवण्यासाठी वापरले जाते.
डिमॅट खाते आपण कोणत्याही ऑनलाइन ब्रोकर किंवा बँकेतून उघडू शकता. मी Suggest कारेन की आपण ऑनलाइन डिस्काउंट ब्रोकर च्या मदतीने डिमॅट खाते उघडा कारण त्यांचे ऑनलाइन सपोर्ट खूप चांगले असते आणि दलाली आणि एएमसी शुल्क सर्विस ब्रोकर्स पेक्षा खूपच कमी असते .
आपल्याला डीमॅट खात्यासाठी खालील दस्तऐवजांची आवश्यकता असेल –
- पॅन कार्ड
- बँक खाते
- पत्ता पुरावा
- एक cancelled cheque / बँक पासबुक कॉपी
- एक किंवा दोन पासपोर्ट आकाराचा फोटो
डिमॅट खाते उघडल्यानंतर, आपण आपल्या बँक खात्यातून ऑनलाईन बँकिंगच्या मदतीने ट्रेडिंग खात्यात पैसे हस्तांतरित करू शकता. यानंतर, आपण आपल्या ब्रोकरच्या ऑनलाइन टर्मिनलमधून किंवा दलालच्या मदतीने शेअर्स खरेदी करू शकता.
शेअर्सची विक्री केल्यानंतर, आपण आपले पैसे आपल्या बँक खात्यात परत हस्तांतरित करू शकता.
Final Words
तर मित्रांनो मला अशा आहे Information About Share Market in Marathi या लेखातून तुम्हाला आता थोडी माहिती तरी नक्की भेटली असेल कि शेअर मार्केट मध्ये गुंतवणूक कशी करायची. आणि एक गोष्ट लक्षात ठेवा शेअर मार्केट मध्ये काहीच घाई करू नका. शेअर मार्केट मधून तुम्ही एवढे पैसे कमवू शकता कि तुम्हाला जॉब करण्याची सुद्धा गरज लागणार नाही पण त्यासाठी तुम्ही या मार्केट बद्दल कसून अभ्यास केला पाहिजे. आणि सुरवातीला थोडे असे पैसे गुंतवा कि तुमच्या बँकेमध्ये पडून आहेत किव्हा सध्या तुम्हाला त्या पैश्यांची गरज नाही आहे. कारण असे पैशाचे नुकसान जरी झाले तरी तुम्हाला वाईट वाटणार नाही.
सोबत जर तुम्हाला कमी रिस्क घेऊन पैसे गुंतववून करू इच्छित असाल तर तुम्ही mutual fund मध्ये देखील पैसे गुंतवूणक करू शकता. mutual fund मधून तुम्हाला १०-२०% रिटर्न भेटू शकतो.
हे पण वाचा –
